Joxe Rojas

Galdetu zalantzak teknopatari:Helbide elektroniko hau spambot-etatik babestuta dago. JavaScript gaituta izan behar duzu ikusi ahal izateko.

Zuri ere gertatuko zaizu noizean behin, seguru: albiste baten berri izatea eta ez edukitzea oso argi zer iruditzen zaizun. Kontra zauden, alde edo, lagun batek dioen moduan, ”guztiz kontralde”.
Tira, kontatuko dizut, azaletik baino ez bada ere. Nafarroan bada elkarte bat (Mugikorrik Gabeko Nerabezaroa – Nafarroa), sakelakoek nerabe1 eta gaztetxoen osasun mentalean duten eragin kaltegarriarekin kezkatuta dabiltzan gurasoek osatua; bada, kezka horren aurrean, badute konponbide-proposamen hau: Familien arteko ituna2 sinatzea, 2025-26 ikasturtean etxeko txikiei Internet eta/edo telefono kameradunik ez emateko konpromisoa hartzeko.
Ematen dituzten arrazoiak sendoak dira: egin omen duten inkesta baten arabera, Nafarroako 4 familiatik 3 prest daude itunarekin aurrera egiteko. Gaur-gaurkoz, 13-14 urte bitarteko nerabe gehienek smartphonea dute, baina 11-12 urterekin jasotzen dituztenak ere ez dira gutxi. NASTATen datuek ere konfirmatzen dute eskola umeen % 62,6k badutela telefonoa. Albiste ona da, ez pentsa: duela 10 urte, % 72,6 ziren.
Erloju adimendunen kasuan, lehenengoa 8-9 urterekin jasotzen dute. Horien zein telefonoen kasuan, gurasoek umeei emateko arrazoi nagusiak “GPS bidez lokalizatuta izatea” eta “helduekin erraz kontaktatu ahal izatea” dira, hurrenez hurren. Beste egun batean hitz egingo dugu, beharbada, beldurraren eta hiperkontrolaren gizarteaz (alarmarik jarri al duzu etxean udan?).
Panorama horren aurrean, MGNN elkarteak bi proposamen ditu mahaigainean: batetik, gurasoei Familien arteko ituna sinatzea proposatu die, etxeko haurrei lehen telefonoa emateko unea atzeratzeko; bestetik, Nafarroako Gobernuari eskoletan mugikorrak debekatzeko eskaria egin dio.
Hasieran esan bezala, proposamena eta elkartearen nondik norakoak sakon aztertu ondoren, oraindik ez dakit oso ondo erabat ados nagoen. Hori bai, oso beharrezkoa iruditzen zait gaia plazaratzea eta propio eztabaidatzea, teknologiaren erabilera ikuspegi kritikotik aztertzeko eta inertzietatik ihes egiteko. Eta zuk, zer deritzozu?

LOTURAK

https://labur.eus/MGNNA
Mugikorrik Gabeko Nerabezaroa – Nafarroa elkartearen webgunea.
https://labur.eus/AltxaBuru
EAEn, Altxa Burua elkarteak antzeko lana egiten du.
https://labur.eus/MugikIEH
Ipar Euskal Herrian, erronka moduko bat egin zuten iaz, gazteak 11 egun pantailarik gabe ematera animatzeko.

1. Nerabe: adolescente (es), adolescent, -e (fr).
2. Itun: pacto (es), pacte (fr).