‘Amazoniak. Antzinako etorkizuna’, erakusketa sentigarria San Telmo museoan

Sentitu egin daiteke Amazoniak. Antzinako etorkizuna erakusketa, ikusteaz gain, hango musikak entzuteko eta indigenek sortutako usainak¹ aditzeko aukera ere ematen duelako. Donostiako San Telmo Museoan egongo da 2026ko apirilaren 12ra arte, eta bidaia baten antzeko ibilbidea proposatzen dio bisitariari: lurraldearen, hirien eta Amazoniako komunitate indigenen aberastasun natural eta kulturalean murgiltzen du; aldi berean, planetaren etorkizunerako funtsezko² eskualde horren pentsamoldea eta eragin ekologikoa ezagutzeko parada³ ematen dio. Erakusketak Amazoniako biztanleen ikuspegitik eta ahotsetik azaltzen du hango kultura, haien artean, pentsamenduan, zientzian edo aktibismoan oinarrituta. Izan ere, Amazonian bertan sortu da proiektua, besteak beste artisten, aktibisten, pentsalarien, historialarien, antropologoen, arkeologoen, zinemagileen eta kuradoreen ahotsak eta ekintzak aintzat hartuta⁴.

Amazonia unibertso konplexua dela agerian geratzen da San Telmo Museoko instalazioan. Alde batetik, munduko biodibertsitate gordailurik⁵ handiena izaki, bertan bizi da planetako espezieen hamarrena⁶. Bestetik, ordea, lurralde mehatxatua ere bada, naturarekin bizitzeko, hazteko eta erlazionatzeko beste modu batzuk planteatzen dituena. Hego Amerikako bederatzi herrialde dira haren parte, baina kolonizazio prozesuetan ezarritako mugak ez datoz bat jatorrizko lurraldeekin. Hala, Europan eta Ipar Amerikan nagusi diren estereotipoak hausteko⁷ ere balio du erakusketak proposaturiko bidaiak.

1. Usaina aditu: usaimenaz sumatu.
2. Funtsezko: fundamental (es), fondamental, -e (fr).
3. Parada: ocasión (es), occasion (fr).
4. Aintzat hartu: tomar en consideración (es), prendre en considération (fr).
5. Gordailu: reservorio (es), réservoir (fr).
6. Hamarren: décima parte (es), dixième partie (fr).
7. Hautsi: apurtu, puskatu.